Mark Pol

Tijd

Ik sta in mijn keuken met een getoast broodje en een kop koffie in mijn handen. Ik sta doodstil. Al etend en drinkend staar ik naar de klok. Het tikken van de klok dringt opeens tot mij door. Ik hoor de monotoon tikkende klok mijn levensseconden aftellen. Gefascineerd kijk ik naar het bewegen van de wijzers van de klok.

Tijd, is voor mij altijd iets wonderlijks geweest. Tijd is ongrijpbaar. Alles gaat voorbij. Als alle klokken over de hele wereld zouden worden verwijderd, dan zou er geen tijd bestaan. Het enige wat mij dan aan de tijd zou herinneren, is de beweging van de zonneschaduw, dag en nacht wisselingen en het veranderen van de seizoenen. O ja, en nog iets met het opkomen en verdwijnen van de maan.

Tijd is voor mij iets magisch. De dingen om mij heen verslijten en verdwijnen. Ik zal uiteindelijk verdwijnen in het zwarte gat[i] van de vergetelheid.

Mijn omgeving verandert en ik merk die verandering pas als er een trendbreuk optreedt. Of als het te laat is om op die verandering adequaat te kunnen reageren. Het verhaal van de gekookte kikker.[ii]

Tijd en kunst is ook zo’n merkwaardige relatie. Kunst verandert met de tijd. Mijn ideeën, hoe ik de wereld zou moeten afbeelden in de veranderende tijd, is afhankelijk hoe ik, als kunstenaar, die wereld dan waarneem.

Einsteins algemene relativiteitstheorie zegt dat wanneer je sneller reist, de tijd relatief steeds langzamer zal lopen.[iii]

Hawking ging nog een stapje verder met zijn theorie over tijd: volgens de gerenommeerde kosmoloog bestond er voor de oerknal, die het ontstaan van ons heelal inluidde, zoiets als “imaginaire tijd”. Dit zei hij tijdens een interview in “Star talk” op National Geographic. Hawking is ervan overtuigd dat er voor het ontstaan van het heelal, het concept tijd een totaal andere invulling had.[iv]

In mijn oortje klinkt Perry Como met “The hands of time”. Terwijl ik sta te staren, voel ik de tijd langs door vingers stromen. Ik knijp mijn handen dicht, maar ik kan de tijd niet stoppen. Niet laten stoppen bij momenten van geluk. Niet overslaan bij ongelukkige momenten. De tijd gaat voort. Ik heb een onontkoombare relatie met tijd.

Tijd is leven en leven is tijd. Ik kom te laat. Ik verlies tijd. Ik vertrek op tijd. Tijd en plaats vallen samen. Soms ben ik op de verkeerde plaats op het verkeerde moment.

Met een opdrachtgever kom ik vaak overeen om een werk in een bepaalde tijd te realiseren. Dan ben ik gebonden aan tijd. Als ik terugkijk in de tijd zie ik hoe langzaam mijn stijl is getransformeerd. De tijd heeft mij opgetild en meegenomen. De tijd lost alles op. Ik zal verdwijnen in de tijd. De tijd beperkt mij.

Mijn blik dwaalt weg van de klok. Zet mijn lege koffiekop op het aanrecht. Het zonlicht in mijn atelier begroet mij met een glimlach. Ik worstel met mijn nieuwe werk. De kleuren willen niet, de vormen willen niet. Ik zucht, leg mijn kwasten neer. Ik besef plotseling dat de tijd mij begint in te halen. Mijn tijd is kostbaar geworden. Het lot zal mijn tijd bepalen, waarna ik zal wegzinken in een eeuwige duisternis zonder enig besef van tijd.

Ik probeer die sombere gedachten over tijd te verdringen en loop mijn atelier uit. De avond heeft zich al aangekondigd. Eet gedachteloos mijn avondmaal en scan mijn mobiel.

Loop mijn tuintje in en zie insecten doelloos rond de buitenlamp dwarrelen. Zouden insecten een tijdloos leven hebben? Komen en gaan zij zonder sombere gedachten over leven en tijd?

Ga weer naar binnen en zak in mijn stoel. Probeer wat te lezen. De tijd begint mij te besluipen en bespringt mij terwijl ik wegzak in een tijdloze droom.

Lees meer >> | 135 keer bekeken

Gedachten

Zittend achter mijn laptop drijven mijn gedachten langzaam door mijn hoofd. Zij drijven naar de tijd, dat ik begon als kunstenaar en enorm gedreven, naar mijn eigen stijl aan het zoeken was. De mentale hindernissen die ik heb moeten nemen om uiteindelijk een stijl te vinden, die nergens op mocht lijken.

Ik was letterlijk een zoekende geest. Sterk vermagerd en bijna dwangmatig, schetsboeken voltekenend. Nu ik terugkijk, in mijn gedachten daarover, was het eigenlijk een strijd met mij zelf.

In mijn gedachten ga ik terug, toen ik als jongetje van veertienjaar al moest gaan werken, aangezien mijn ouders geen geld hadden om mij te laten studeren. Alles heb ik toen op eigen kracht en met avondstudies, kunnen bereiken tot wat ik altijd heb gewild en nu ben: kunstenaar.

Gedachten over mijn goede en minder goede tijden, die ik heb doorgemaakt. Ook over de dingen die ik nooit heb kunnen bereiken. Dromen die ik nooit heb kunnen realiseren. Gedachten zijn soms schimmen uit een ver verleden of gedachten waarin je kijkt naar schimmige horizonten, die nooit bereikt kunnen worden.

Even laat ik de stroom gedachten doorstromen, terwijl ik met mijn realistische oog naar mijn nieuwe werk kijk. Ik zie dat ik toch nog wat correcties moet aanbrengen.

Ik luister even naar het verdwijnend geluid van onweer. De regen was al gestopt. Het licht kijkt al wat schichtig tussen de wolken door, en tracht mijn toch wat sombere gedachten te verlichten.

Mijn handen liggen stil voor mijn laptop. Probeer de realiteit van alle dag te verdringen, door mijn gedachten te laten verder drijven.

In mijn jonge jaren deed ik ook al veel aan sport. Mijn leven bestond toen uit: werken, studeren en sport beoefenen. Werken en proberen om als kunstenaar een bestaan op te bouwen. De dynamiek van die tijd, de jaren zestig van de vorige eeuw, was ongemeen boeiend. Alles was in beweging: politiek, sociaal, maatschappelijk, emancipatie en geografische verhoudingen. Oorlogen, omverwerpen van dictatoriale regiems. Machtsstrijd tussen de wereldmachten. Als kunstenaar kun je meedoen aan protesten. Opkomen voor onbereikbare idealen. Echter als kunstenaar sta je altijd aan de zijlijn van het wereldtoneel. Je beweegt je alleen tussen de coulissen van het dagelijks leven.

Probeer te overleven en opdrachtgevers tevreden te stellen. Waarvan de grillen je altijd dwingen tot compromissen. Het dagelijks brood door gemiste inkomsten, ligt altijd op de loer. Gelukkig kan ik, in de hiaten daarvan, bezig zijn met eigen creativiteit en willige galeries.

Sta op, rek mij uit. De zon heeft weer haar terrein teruggewonnen. De wereld ligt er weer vredig en zonnig bij. Blijf nog even door mijn atelierraam staren. De zomer is nu in volle gang. Loop even mijn tuintje in, ha, zwaai even naar de buurvrouw, die nu ook even van de zon zit te genieten. De straat langs mijn tuintje is stil en verlaten. De meeste Amsterdammers liggen nu op het strand.

Diepe zucht. Loop naar de keuken, drankje, terug naar mijn atelier. Breng wijzigingen aan. Als de opzet klaar is, moet ik die gaan doorspreken. Deze keer met een cultureel bewuste opdrachtgever, die mij wat creatieve ruimte gunt. Dat is soms een verademing in ons stressvolle bestaan, maar ach dat zijn ook de consequenties van het leven als kunstenaar.

In mijn gedachten zie ik weer hoe ik ben begonnen. De hardheid van dat bestaan van toen, hebben mij voldoende weerstand meegegeven om nu nog te kunnen doorgaan. De ervaringen in die beginfase zijn een goede voorbereiding geweest voor mijn leven nu. Ik ben daardoor beter bestand tegen tegenslagen en teleurstellingen.

Ik laat mijn voorbereid werk drogen. Wandel weer mijn tuintje in en zet mijn klapstoel uit. Een prachtige vlinder dwarrelt om mijn hoofd. Ik kijk met bewondering naar haar kleuren en de schoonheid van haar verschijning. Zij landt op een bloem en doet zich tegoed aan de nectar. Blijf naar haar staren tot zij opvliegt, en na nog een rondje om mijn hoofd, weer verdwijnt.

Zet mijn lege glas op de grond en leun achterover. De zon doet mijn huid tintelen. Mijn gedachten blijven hangen in de schoonheid van mijn bestaan.

De vlinder is toch weer teruggekeerd en is nu op een blad geland, vanwaar zij mij probeert te vangen met haar schoonheid.

Mijn gedachten gaan weer met mijn gevoel aan de haal. In mijn oortjes klinkt nu het “Passaggio” van Lavinia Meijer. Zij speelt met een ongelooflijke muzikaliteit.

Het licht van de zon geeft de schitterende transparantie weer van de vleugels van de vlinder. Het lijkt wel of ook zij haar gedachten tracht vorm te geven in haar korte bestaan.

Rossini’s “William Tell” ouverture, uit de opera “William Tell, klinkt nú in mijn oren.

De straat begint nu langzaam vol te lopen, auto’s, fietsers en wandelaars. De stilte van mijn wereld zakt weg in die onrust. De vlinder houdt het voor gezien. En ik ook. Ik klap mijn tuinstoel in en loop naar binnen.

Zaterdagen zijn vaak eenzame dagen. Ik bel een van mijn kunstvrienden. Dichtstbijzijnde café voor een creatieve discussie?

Laat de boel de boel. Parkeer mijn auto voor het café. De vlinder dwarrelt nog steeds door mijn gedachten.

Het gerinkel van glazen en luide begroetingen, sluiten mijn gedachten af.   

Lees meer >> | 142 keer bekeken

Vrijheid

Eindelijk rust gevonden na een hectische dag. Een laatste hand aan mijn werk. Overleg met de klant over het resultaat. Toch weer een nieuwe opdracht.

Ik moet mijn voorraad doeken weer op peil brengen. Schetsboek is vol. Ook die moet ik snel gaan bestellen. Bestellingen afgerond.

Schaduwen van de omringende bomen spelen kat en muis met mijn ogen. Zelfs mijn glas is leeg. Geen zin om op te staan. Zak even terug in mijn klapstoel. Zuig de vrijheid van de omgeving in mij op. Hoe kostbaar is vrijheid. Hoe kostbaar in deze onzekere wereld waarin vrijheden steeds verder afbrokkelen. Zoek muziek over vrijheid, vind “Ancora – Vrijheid”, is alleen in het Nederlands.

Vrijheid is een complex en veelal verwarrend begrip. Wat voor soort vrijheid wordt bedoeld? Politieke vrijheid? Sociale vrijheid? Vrijheid in gedrag of vrijheid van het woord? Vrijheid om te leven zoals men denkt dat goed is. Vrijheid beleefd vanuit een persoonlijk perspectief. De complexiteit van vrijheid wordt te pas of te onpas gebruikt om het eigen gedrag te vergoelijken.

Kunst zonder vrijheid van de uitdrukking van je creatieve ideeën is gedoemd een stille dood te sterven. Kunst mogen bedrijven, in welke vorm dan ook, is een groot goed in welke samenleving dan ook.

Vind ook “Pharell Williams – Freedom”, hij zingt over vrijheid op indringende wijze.

Opleiding in de kunst en het vormen van studenten daarin, binnen een sociaal- en politiek vrije samenleving, is essentieel. Culturele waarden en normen moeten en kunnen zich alleen vormen binnen de context van die politieke en sociale vrijheid.

Vrijheid en democratie zijn sterk met elkaar gekoppeld. Democratie rust op pijlers van een goede en rechtvaardige grondwet. Een grondwet die uitgaat van de rechten van de mens en het kind. Waarin gelijkheid van ieder mens wordt geduid ondanks zijn ras, geloof of afkomst.

Vrijheid is ook een eigen leven te kunnen inrichten zoals men dat zelf wil zonder daarmee de ander te hinderen of tegen te werken.

Vrijheid van de mens geldt ook voor de vrijheid van het dier. Wij tasten de vrijheid van het dier, op indringende wijze aan, sinds de laatste paar honderd jaar en sinds het eerste industriële tijdperk.

Wat is, geredeneerd vanuit het voorgaande, modern burgerschap? Wat is de betekenis daarvan in het verwarrende tijdperk waarin wij nu leven? Persoonlijk welzijn staat steeds verder onder druk samen met het steeds sterker ontwikkeld eigenbelang. Zal dat onze vrijheid vergroten, of bewandelen wij een doodlopende weg. Als kunstenaar raak ik met mijn gedachten in de knoop door het vraagstuk vrijheid.

Vrijheid is het grootste goed van mens en dier om te kunnen blijven leven op deze eenzame planeet. Vrijheid is vaak onderwerp van filosofische debatten. Iedere  deelnemer geeft, al dan niet wetenschappelijk onderbouwd, zijn eigen mening.

Vraagstellingen binnen de kunst en cultuur zijn vaak onderwerp van soms verhitte debatten. Geen kunst zonder cultuur, geen cultuur zonder kunst. De volgende vraagstelling zal ook vaak worden geponeerd: wat is kunst? Is dat de creativiteit van de mens die daarin zichzelf uitdrukt. Is dat de verbeelding van onze geest die de wereld op een andere wijze wil verbeelden. Is dat de ingenieur die met zijn ontwerp de techniek tracht te verbeelden?

Vrijheid van gedachten en de vrijheid van het woord. Er zijn daarom diverse soorten vrijheden, om enkele voorbeelden te noemen:

• Het kiesrecht,
• Vrijheid van meningsuiting,
• Recht op privacy,
• Godsdienstvrijheid,
• En discriminatieverbod.

Vrijheid, is dat misschien een utopie? Een onbereikbaar Utopia in onze verbeelding? Ik hoop dat wij niet ten onder gaan in een totalitair regime, die ons elke vrijheid zal willen ontnemen.

“The ideal subject of totalitarian rule is not the convinced Nazi or the convinced Communist, but people for whom the distinction between fact and fiction (i.e., the reality of experience) and the distinction between true and false (i.e., the standards of thought) no longer exist.“[i]

Mijn gedachten landen weer in mijn kleine tuintje. De stilte omringd mij nu. Ik sta wat verstijfd op. Klap mijn stoel in. Mijn lippen zijn droog. Ga met mijn lege glas naar binnen. Sluit de deur van mijn atelier. Geen trek in eten. De avond valt. Loop naar het dichtstbijzijnde café voor een snack.

Thuis gekomen, val in bed en droom weg in vrijheid.

Lees meer >> | 160 keer bekeken

Januskop

De wereld houdt haar adem in. De spanningen zijn soms te snijden. Wij zitten in een overgangsfase zonder dat wij dat ons beseffen en weten ook niet waar het uiteindelijk heen zal gaan. Zou de mens een verpersoonlijking kunnen zijn van de God Janus?

Janus was een hoofd met twee gezichten. Een Romeinse God met tegengestelde eigenschappen. Een geheimzinnige God. De tegengestelde eigenschappen zouden aan een kant oorlog en geweld kunnen zijn en aan de andere kant zou dat vrede en liefde kunnen zijn.

Het symboliseert de dualiteit van het leven en de menselijke natuur. Het wordt vaak gebruikt om de tegenstellingen tussen verleden en toekomst, goed en kwaad, begin en einde, enzovoort te vertegenwoordigen. Het is ook een symbool van overgang en verandering.

De mens is onderhevig aan de tweeledigheid van zijn bestaan, De zon schittert tussen de bladeren van de bomen door. Net een begrafenis achter de rug van een bridge vriendin. Hoe spel en kunst ook samen kunnen gaan. De mens met twee gezichten: goed en slecht, met alle gradaties daartussen. Hoe ouder de mens wordt, hoe meer mensen om ons heen wegvallen. De dood spaart niemand op deze planeet. Een vliegtuig overstemd mijn gedachten en de jaren dertig muziek, waar ik naar luister.

Mijn tuintje wordt erg kil als de schaduw van een aantal hoge bomen de zon even doet schuilgaan. Het leven gaat altijd door. Mijn gedachten willen zich niet vormen. Emoties onderdrukken mijn ratio.

De jaren dertig van de vorige eeuw: mijn ouders waren toen jong en vol ambitie. Zij konden toen niet bevroeden dat WWII alles zou vernietigen zonder onderscheid des persoon. En de wereld, zoals die toen bekend was, volledig zou veranderen. Eigenlijk was het een breuklijn in onze geschiedenis. Kunst zou een hele andere betekenis gaan krijgen. Geld en fraude gingen steeds meer een hoofdrol spelen. Door de Nederlandse politiek werd kunst bestempeld als en linkse hobby.

De Januskop achtervolgt de mens al sinds mensenheugenis. Onze voorouders uit onze verre geschiedenis wisten toen al de vinger op de zwakke plekken in het menselijk bestaan te leggen.

Heb gisteren twee schetsen gemaakt. Een oude klant heeft vol trots zijn door mij gemaakte werken in nieuwe lijsten aangebracht, laten zien. Hmm, toch aardig, hoe nieuwe lijsten soms een werk kunnen verfraaien.

De jaren dertig muziek jengelt door in mijn oortjes. Op de achtergrond klinkt vogelgezang. Het ruizen van de boombladeren wekt toch weer melancholische gevoelens in mij op. Het verkeer klinkt tot mij door.

Ik heb meegedaan met een inschrijving voor een kunstprijs in Rome. Ach, misschien is mijn werk daarvoor te abstract. En kunstenaar is natuurlijk ook onderhevig aan de invloeden van de Januskop.

Het is nu bijna eind van de middag. Even buiten de deur een kleine lunch gegeten. Eigenlijk leven wij weer bijna in de jaren dertig, die zich misschien zal ontpoppen in een soort WWIII? Ik hoop van niet. De mens in al zijn vreemde facetten, van het kijken naar de werkelijkheid van alle dag, loopt steeds meer verblind aan de hand van extreme politici. Overal op deze wereld zijn spanningsvelden, waar ik als kunstenaar graag de ogen voor wil sluiten.

Het bewust richten van onze gezichten op het pad van de 'Nieuwe Werkelijkheid' biedt de kijkrichtingen van de Januskop zicht op de verschillende dimensies ervan. Het leert ons accepteren wat de 'Nieuwe Werkelijkheid' ons brengt en waarvoor deze is bedoeld: de balans tussen hard en zacht, mannelijke en vrouwelijke eigenschappen en bewuste omgang met onze menselijke en  natuurlijke bronnen.[i]
 

Terwijl technologie wordt gestimuleerd door die spanningsvelden, wordt kunst steeds meer naar de zijlijn gedrukt.

Zouden wij misschien ooit kunnen ontkomen aan onze Januskop? Ook de kunstenaar kan daaraan niet ontkomen, hoe wild of hoe extreem zijn fantasie ook mag zijn.

The important thing is not to stop questioning. Curiosity has its own reason for existing. One cannot help but be in awe when he contemplates the mysteries of eternity, of life, of the marvelous structure of reality. [ii]

Lees meer >> | 162 keer bekeken

Leven in het moment

Leven bestaat uit momenten van geluk, verdriet, pijn, hoop en nog vele andere emotionele momenten. Momenten die gekoesterd zouden moeten worden. Zinvolheid der dingen, die ons in ons leven overkomen, maken daardoor het leven dieper en voller.

Luisterend naar “Dreamy” van Dan Fontaine, sleept het mij in mijn gedachten naar momenten, die voor mij zinvol en zinnig waren. Muziek is een beweger van emoties. Onze herinneringen zijn vaak gekoppeld aan geuren, geluiden en beelden. Sensorische belevingen brengen ons vaak terug naar die momenten, die soms ons leven bepaalde of ons leven een andere richting in stuurde.

Zit in mijn kleine tuintje, even weg uit mijn atelier. De zon koestert mijn schetsboek. Genietend van het moment dat de wereld een lichtende plek is om even in te vertoeven. De schaduw van mijn pen beweegt over het papier. Vormen en structuren ontstaan bijna spontaan. “Autumn in New York” door Frank Sinatra, stopt mijn pen. Verlangens zijn ook die momenten, die soms het leven vertragen, maar ook je doen terugverlangen naar andere tijden. Eenzaamheid en verlangen zijn soms gekoppelde momenten.

Mijn tuintje sprankelt in het heden. Mijn blik valt weer op mijn schetsboek. Hmm, de tekening verbaasd mij. Verbazing is ook een moment. Verbazing is voor mij een leermoment. Een moment dat er andere inzichten zich in mijn hoofd vormen.

Het is zondag. De stad fluistert. Vliegtuigen overstemmen die fluistering. Ik tracht te luisteren. Elvis Presley’s “Can’t help falling in Love”, liefde is ook een van die geweldige momenten, die het leven voorgoed kunnen bepalen of veranderen.

De wind die door mijn tuintje waait is jammer genoeg kil. Noordoost. Een kunstenaar leeft van moment naar moment. Opdracht, creëren, goedkeuring, verkoop en geld. Steeds weer emotionele momenten waartegen je opgewassen moet zijn. Als je dan terugkijkt zijn dat uiteindelijk geweldige momenten, die je eigenlijk niet zou willen missen.

Schaduwen bewegen over mijn schetsboek. De onrust van de wereld dringt tot mij door. Niet tevreden met de schets. Sla bladzijde om. Staar naar een blanco pagina.

Ga even het vogelbadje vullen. Zonder water geen leven. Zonder water geen beschaving. Een traumaheli passeert met veel lawaai. Het leven in de stad begint te zoemen, de fluistering verdwijnt. Het ritme van de stad dwingt onze levensmomenten naar de achtergrond. Perst ons in een harnas van monotonie, waaruit moeilijk te ontsnappen valt.

Geniet van een moment: een hommel zoemt genietend van bloem tot bloem. Zou hij/zij gelukkig zijn? Wij zullen het nooit weten.

Toch nog een schets. Is een kunstenaar een onafhankelijk denker? Hij/zij is gevormd door de momenten van de cultuur waarin hij/zij is opgegroeid en gevormd. Bestaat de onafhankelijke verbeelding? In de opleidingen, die mij als kunstenaar hebben gevormd werd onafhankelijk denken sterk aanbevolen.

Leven in het moment, vaak besef je niet dat het moment daar is.

Het moment is dan weggeëbd voordat je door hebt dat het een kostbaar nooit meer terugkerend moment was.

Het moment van het leven.

Lees meer >> | 150 keer bekeken

De tuin

Loop in de tuin, mijn kleine tuintje. En zie een wereld van leven. De continuïteit van het mij omringende leven. Het beweegt, het maakt geluid en bruist. De liefde van de wereld streelt mij. Mijn huid tintelt. Kijk door mijn atelierraam naar binnen. Zie mijn spiegelbeeld gespiegeld.

In deze groene bescherming voel ik mij een worden met de planten en bomen. Verbaasd zak ik in mijn ligstoel. De hemel straalt rust uit. Ik sluit even de ogen. Verleden en heden komen samen in mijn hoofd. Het is alsof het ruizen van de bladeren proberen een gesprek met mij te voeren. Mijn schetsboek ligt werkeloos op mijn schoot. Voetstappen langs mijn tuintje. Kan mijn buurvrouw net niet zien.

Bewonder de schoonheid van een bloem. Een bij zwermt er hongerig omheen. Zonder bij geen leven. De wolken worden door een lichte bries langzaam weggedrukt. Luister via mijn oortjes naar Chris Standring’s “Liquid Soul”.

Er komt nog steeds niets op papier. Mijn tuintje kijkt zwijgend toe. Zelfs de bladeren vallen stil. Een vlinder fladdert mij voorbij en verlaat weer mijn tuintje. Sta op met het schetsboek in mijn hand en staar over de straat, waar het leven gewoon doorgaat.                                                                                            

Chris Standring’s laatste akkoorden klinken.

Zolang ik in mijn tuintje sta, durven de aan en af vliegende kauwen niet te gaan drinken uit het vogelbadje. Mens en dier zullen nooit een worden. Wij voelen ons verheven boven het dier.

De arrogante mens ten voeten uit. Loop naar binnen, haal wat te drinken. De zon laat de planten en bomen schitteren. Ik laat de magie daarvan tot mij doordringen. Ook mens en natuur zullen nooit een worden. Ooit hebben wij ons daarvan afgekeerd. Beiden hebben elkaar daarna nooit meer begrepen.

Ook zonder de mens zal deze wonderlijke planeet blijven voortbestaan en Eons wachten op de volgende evolutionaire sprong waaruit misschien een nieuwe mens zal ontstaan.

Ik word wakker door de klap van het van mijn schoot gevallen schetsboek. De buurvrouw haalt net haar was binnen. Het geluid van de straat is verstomd. Het einde van de dag is door mijn tuintje geslopen. Klap mijn ligstoel in en ga naar binnen.

Mijn opdrachtgever belt dat hij akkoord gaat met mijn schetsen en vraagt of ik het wil gaan uitwerken. Haal het vooraf overeengekomen formaat canvas uit mijn opslag box. Richt mijn ezel in.

De schaduwen van de nacht nemen mijn tuintje over. Het ruisend gesprek van de bladeren is stilgevallen.

Ik trek mij terug in mijn cocon.  

Lees meer >> | 284 keer bekeken

Glimlach

Lees graag komische strips. Lachen is heerlijk. In mijn atelier liggen veel soorten strips. Als ik vastloop in mijn werk als kunstenaar blader ik door mijn strips en lach. Werkt goed tegen stress.

Soms kijk ik door mijn raam van mijn atelier en lach om de mensen die langslopen. Iemand zei ooit: Lach die de Mens beziet. Lachen is gezond! Ik leun achterover en luister naar Minnie Riperton’ s lied “Lovin’You”. Lach verstrooit en ben altijd geraakt daardoor. Prachtige stem. Lach om de schoonheid der dingen. Lach om mijzelf. Om mijn ambitie en gedrevenheid.

Dat alles voorbijgaat en dingen die nooit meer terugkomen. Denkend dat je alle tijd van de wereld hebt. Lach. Sta op loop mijn tuintje in. De zon lacht mij tegemoet. Neem mijn schetsboek op mijn schoot. Lach en zwaai naar mijn buurvrouw.

Lach spiegelt lach. De zon verwarmt mijn geest. De lach relativeert, simplificeert de dingen van het leven en dingen zoals die komen. Alles is weer groen. Probeer mijn idee in een schets om te zetten. Mijn potlood zweeft over het papier en lacht mij uit.

Een kauw vliegt mijn tuintje in en drinkt uit het vogelbadje. Zijn/haar slimme blik blijft even op mij gevestigd. Weg is hij/zij. Hoe kwetsbaar is het leven.

Vliegtuigen komen over in de regelmaat van de klok. Schiphol is vlakbij. Ik lach weer. Een oprechte lach geeft even een moment van het kind in ons. Even valt de druk weg van de ons achtervolgende realiteit. Schets begint vorm te krijgen.

Kijk weer om mij heen. Even wat drinken terwijl de schaduwen van de bomen mijn tuintje strelen. Aan de overkant komen spelende kinderen voorbij, ik lach. Tussen de opdrachten door kan ik vrij werk maken. Kijk naar hoe insecten hun weg zoeken.

Lach om de razendsnel vliegende kleine vogels. Als de mens plots zou verdwijnen, dan zou in ongeveer driehonderd jaar tijd mijn tuintje veranderd zijn in een ondoordringbare wildernis. Rare gedachten. Glimlach. Zon is vertrokken.

Loop doelloos met schetsboek in mijn hand door mijn appartementje. Sluit mijn atelierraam. Wandeling door de buurt. Door de warmte van de dag trekt het leven naar buiten. Hier en daar wordt al gekookt. Rust in de buurt keert terug.

Bel met mijn opdrachtgever, nee nog geen besluit. Ben benieuwd.

Wordt uitgenodigd door mijn kunstvrienden om wat te gaan drinken. Zucht, ok ik kom. Even een snelle snack. Parkeer de auto. Loop het café in en verdrink langzaam in het geroezemoes en gelach. Het is goed zo!

Lees meer >> | 174 keer bekeken

Tingelende piano

Een piano tingelt in een appartement vlak boven mijn hoofd. Wandel vanuit mijn atelier langs de aanliggende appartementen. Mijn gedachten zijn bij mijn nieuwe werk. Loop in de zon. De eerste warme dag van deze lente.

De piano creëert een melancholische sfeer, die mij opeens overvalt. Terwijl de wereld zich onderdompelt in allerlei vormen van dystopie. Sta stil onder dat appartement en laat de muziek noten langs mijn gevoel glijden. Verdriet, verlangen en neerslachtigheid strijden om voorrang in mijn hoofd.

De piano tingelt voort. De muziek noten dansen uitdagend rond in mijn hoofd. Mensen die passeren kijken mij verbaasd aan. Probeer te glimlachen, maar het blijft een verdwaasde grijns, die aan mijn gezicht blijft plakken.

Moet ineens denken aan Bill Withers lied “Lovely Day”. Terwijl het toch een mooie dag is waarin ik rondloop. Ruk mij los van mijn gedachten, terwijl de piano voort tingelt. Loop door. De muziek noten achtervolgen mij.

Bij de rand van het nabijgelegen park gekomen, ga ik op een bankje in de zon zitten. Mijn nieuwe werk komt weer in mijn hoofd. Thema en vorm zijn redelijk duidelijk aanwezig. Alleen de kleuren nog.

Genietend op het bankje bij het park, staar ik naar de fantastisch blauwe hemel. Af en toe drijft er traag een wolkje voorbij. De Lente begint aan haar laatste periode. Zij lacht naar mij. Hoe heerlijk als de Lente naar jou lacht. Zij prikkelt mijn gedachten en mijn gevoel. Tja, ook dat gaat voorbij in een eindeloos ritme. Zolang deze planeet om deze ster, onze zon, blijft ronddraaien.

Sta op, door de warme lentezon is mijn stramheid wat minder dan anders. Loop terug naar mijn atelier. Het tingelen van de piano is gestopt. Mijn kleine tuintje ziet er redelijk uit nu de Lente haar magie daarover heeft uitgestort.

Doe het raam van mijn atelier open en kijk naar buiten. Hoe mooi te zien dat wij als mens soms toch nog een stukje paradijs kunnen terugvinden.

Met een zucht ga ik voor mijn doek zitten en kijk naar de schets, ja, nu de kleuren nog.

De laatste glimp van de zon vertrekt uit mijn atelier. Ik sluit het raam. Eind deze week toch nog even met de opdrachtgever overleggen over de kleuren. Trek mij terug op de bank, even wat gegeten.

Laat de buitengeluiden tot mij doordringen. Hoor toch nog steeds de piano in mijn hoofd tussen de buitengeluiden door.

Mijn hoofd begint weg te zakken. Wil niet op de bank in slaap vallen. Even de tv aan, weer uit. Pak een boek. Paar hoofdstukken verder. Het is laat.

Voordat ik de gordijnen sluit, kijk ik over een stille donkere wereld.

Val in slaap, ergens klinkt nog de tingelende piano. De muziek noten sluiten mijn ogen.

Lees meer >> | 147 keer bekeken

Regen

Het regent. De Lente staat te wachten, zij wil niet nat worden. Mijn atelier is somber. De melodie van de druppels tegen mijn raam versterkt die somberheid. Het lege canvas praat met mijn melancholische stemming. Ik kijk naar de druppels op het raam van mijn atelier en de random gevormde patronen.

Mensen vluchten onder of zonder paraplu mijn raam voorbij. In mijn gedachten zie ik daardoor het werk van Gustave Caillebotte “Rue de Paris, temps de pluie” uit 1877.

Een windvlaag veegt de regen stroom van het raam. Ik zit stil voor mijn ezel en luister naar het getik van de regen.

De regenwolken trekken over het land. De wisseling van het buitenlicht wisselt met mijn stemming.

De opdrachtgever heeft mij voor een dilemma geplaatst. De zoveelste schets staat op papier. Nog steeds geen schets om te kunnen overleggen.

De wind en de regen laten van zich horen. De natuur maakt geen schetsen. De natuur is een systeem van eindeloos opeenvolgende evoluties. Van uiterst complexe interacties tussen van elkaar afhankelijke ecosystemen. Regen is een onmiskenbaar deel daarvan.

Leg mijn schetsboek opzij. Hm, toch nog even een hagelbui tussen de regen door. Loop naar het raam. Zie hagelkorrels hangen in een spinnenweb vlak voor mijn raam. Pak mijn mobiel, zet het raam even open en maak met macro een paar foto’s van de in het web hangende hagelkorrels. Raam dicht.

Nieuwe schets, ja! ,nu heb ik het. Afspraak opdrachtgever.

Maag vraagt om eten. Loop naar de keuken. Maak scrambled eggs.

De Lente staat nog steeds te wachten terwijl de regen langzaam wegtrekt.

Zonnestralen glippen tussen de wolken door. Silverlining. Natuur schildert met licht.

De Lente zit verontwaardigt in een hoekje te mokken. Zij wilde in dat licht haar kleuren laten zien en koketteren met haar schoonheid.

In de verte tekenen zich donkere stroken af vanuit de wolken. Daar maakt de regen nog alles nat.

De straten in mijn buurt glimmen nog na in het zonlicht. In de spiegeling van de natte straten krijgt de wereld er een dimensie bij. Zoals in het schilderij van Jean Béraud “Boulevard Poissonnière in de regen” uit 1885. Auto’s, mensen en dieren spelen een schimmig spel met de werkelijkheid van alle dag.

Trek mijn blik weg van het raam en stop mijn mobiel in mijn zak.

Mijn afspraak! Pak de autosleutels. Stap over de plassen naar mijn auto.

Laat de Lente in verwondering achter. 

Lees meer >> | 149 keer bekeken

Schaduw

Zit in mijn atelier kijkend naar het spel van schaduwen. De zon speelt met de contrasten uitgelegd over de vloer en muren. Volg het langzaam glijden van de schaduwen.

Herinner plots mijn leraar aan de academie: waar licht is kun je fotograferen!

Met het verglijden van de schaduwen zie ik ook mijn leven verglijden, terwijl ik staar naar het witte canvas. Zuchtend sta ik op. Dorst. Glas water. Het wonder van de huidige infrastructuur: water uit de kraan.

Als in De Summer of ’42, van Michel Legrand, waardoor ik meegesleept word in de flow van die muziek, zo word ik ook meegesleept in de schaduwen van het leven. Een schaduw trekt over het canvas. Volg het. Verbazing. Ik heb ooit wat hyacinten in mijn atelier bij het raam gezet. Zij kijken verbaast naar het licht en weten dat de lente er aan komt.

Licht en schaduw een eindeloos ritme. Zoals leven en dood.  Zolang deze planeet zal blijven bestaan en de zon niet is gedoofd. Kijk naar de hyacinten.

Deurbel! Ah, mijn bestelde doeken. Teken voor ontvangst, bedank. Schaduwen vertellen mij de tijd, terwijl zij verglijden in de eeuwigheid. In gedachten sluit ik de deur. Pak mijn nieuwe doeken uit en ruim op. Het is vrijdag. Vanavond een feest. Haat feesten. Bekende galeriehouders komen daar bij elkaar. Moet daar wel leuren met mijn werk.

Doe de deur van mijn opslag open en berg mijn nieuwe doeken daarin op. In de keuken trek ik de koelkast open. Ga wat koken. De straatlantaarns nemen de schaduwen over. De doodsheid daarvan verbaasd mij altijd weer. En vervult mij altijd met weemoed naar de dag van morgen.

Boven de afwas neem ik donkere figuren waar, die langs mijn raam voorbij slenteren. Hun schaduwen tekenen zich af op het plaveisel.

Check of ik mijn nieuwste werken op mijn mobiel heb gezet. Ik moet de schaduwen van de tijd voorblijven. Het is stil in Amsterdam. Stap met tegenzin in mijn auto.

Het is er druk. Veel drank en geslijm. Vals gelach. Geen trek in hapjes. Lukt om een afspraak te maken met een galeriehouder in het centrum van Amsterdam. Slimme vrouw! Langzaam schuifel ik naar de uitgang.

Levensschaduw strekt haar handen naar mij uit. Thuis. Gooi de autosleutels op het tafeltje. Val doodmoe in mijn stoel. Drink langzaam wat water en check mijn agenda. Zap door een aantal kanalen. Niets boeit mij.

Het heden werpt haar schaduw vooruit naar de toekomst. In de toekomst zie je nog de schaduwen van het verleden.

Mijn gedachten zakken weg samen met mijn hoofd in de kussens van mijn stoel.

Mijn levensschaduw zal mij koesteren in mijn slaap  

Lees meer >> | 168 keer bekeken