Mark Pol

Mist

De trein scheurt het landschap in de richting van de rails. Mist bedekt de weiden en het water. Het is vroeg in de ochtend. Het is koud en stil. Af en toe verheft een vogel zich boven de witte flarden. De trein gaat te snel. Voor dat gedachten zich vormen is de magie al voorbij. De magie van de trage tijd. De tijd dat alles langzamer ging en misschien bedachtzamer. De wereld was groter. De landschappen waren leger en de steden en dorpen kleiner.

De samenlevingen minder complex en veel persoonlijker. De ontmythologisering van de wereld is bijna een feit? Toch bestaan er nog veel plekken op deze aarde waar de magie is gebleven. Zelfs nog op veel plekken in Nederland. Ja, zelfs het landschap gezien vanuit een rijdende trein. Die zich ratelend en rammelend voortspoedt door de stille omgeving.

Vanuit de trein kijk ik naar de mist die zweeft over de velden. De elektriciteit masten schijnen te zweven boven de grond. De bomen steken hun kale takken door de witte sluier. Met een onwerkelijk gevoel zie ik alles voorbij glijden en raak ik verwonderd door het aanblik.

Wij mensen kunnen nog steeds verwonderd raken door iets wat onze blik treft. Proberen daarmee treffende woorden te vinden die die verwondering onder woorden kunnen brengen. Woorden die vaak verloren gaan in de turbulentie van ons bestaan. Een bestaan dat steeds meer geregeld wordt door regels en normen en waarden. Met een overheid of overheden die ons bestaan proberen te vernauwen tot eendimensionale keuzen. Keuzen die de mythe van het bestaan steeds verder van ons dreigt af te duwen.

Zouden mist en bestaan een relatie kunnen hebben met elkaar. Is het bestaan mistig of is mistig een bestaan? Wij blijven zoeken naar de zin van het leven of ons bestaan. Net hoe je het wilt benoemen. Wij zoeken in de ons omgevende mist waar in wij de zaken niet of nauwelijks kunnen waarnemen. Als wij iets waarnemen komt het ons onwerkelijk voor. Toch weten wij dat wij in een werkelijkheid leven en wij daarin zullen moeten doorgaan. Zonder te zien of te kunnen weten hoe de weg daarnaar toe zal gaan verlopen.

De trein nadert een station. De mist verdwijnt een beetje achter de huizen. Wat verkleumde mensen stappen in. Anderen stappen uit en verdwijnen in de mist van hun leven. Niets is zeker. Ondanks dat wij proberen steeds meer zekerheden in te bouwen, komen wij er achter dat niets zeker is. Door de zeebeving bij Japan zijn zelfs de dagen iets korter geworden en ons leven relatief gezien langer. Er gaan meer dagen in een leven…..?

Ha eindelijk Amsterdam. Ik stap uit en laat mij meevoeren in de onrust en haast van de mij omringende mensen.

Zal de mist ooit optrekken en ons dingen laten zien die wij nooit hebben willen zien. Of laat de optrekkende mist ons dingen zien die wij altijd al hebben willen zien, maar nooit zagen?

Lees meer >> | 1289 keer bekeken

Een vlucht van ganzen

Laat in de avond liet ik de hond uit. Het was koud, nat en guur weer. Februari loopt op haar einde en langzaam komt de lente in zicht. Ik zie de lichten van de huizen. De mensen zitten warm en gezellig binnen. Kijken naar de TV of zitten te lezen, maken zich klaar om naar bed te gaan of bereiden zich voor op de volgende werkdag. Loop in gedachten achter de hond aan. De hond heeft niet zoveel zin om met dit weer naar buiten te gaan. Eerlijk gezegd ik ook niet, maar het moet nu eenmaal. Ik loop voor mij uit te dromen. Diep in gedachten loop ik verder. Dan wordt mijn aandacht getrokken door het geluid van een vlucht overvliegende ganzen. Ganzen die op weg zijn naar verre oorden. 

Lees meer >> | 1338 keer bekeken

Leven in de hier en nu capsule

Leven in de hier en nu capsule

Wij worden geboren en wij sterven. Al zolang deze aarde bestaat gaat dat door. Tot wij misschien iets gevonden zullen hebben om eeuwig te kunnen blijven leven.

Ik zie mijn leven als een leven in een afgesloten hier en nu capsule, waarin ik mijn leven lang zal reizen.

Er is ook geen ontsnappen aan. Je kunt niet terugreizen om zaken te herstellen, die je ineens bedenkt verkeerd te hebben uitgevoerd. Je kunt niet naar de toekomst reizen want zover zijn wij misschien nog niet. Ik kan als kunstenaar niet even naar Rembrandt zijn leven reizen om te zien hoe hij zijn schilderijen heeft gemaakt en hoe hij werkelijk geleefd heeft. Dat geldt dus voor alle kunstenaars die ons zijn voorgegaan. De snelheid van die hier en nu capsule is relatief.

Ons eigen begrip van tijd bepaald de snelheid waarmee wij in deze capsule in ons bestaan zullen reizen. Wij ontstaan en leiden daarna een bepaald leven. Wij kunnen niet onderweg even uitstappen, in de goede zin van het woord natuurlijk. Wij kunnen onze capsule ook niet even parkeren en zien hoe andere capsules ons voorbij gaan en dan gaan zwaaien naar blijde gezichtjes in die capsules.

Wij zijn opgesloten in het hier en nu. Wij zijn machteloos en overgeleverd aan de dingen die ons al dan niet zullen gaan overkomen. Je kunt de capsule ook niet even laten uitwijken als er iets vervelends op jouw capsule route ligt. Wij kunnen ook het luik/raam niet open doen en andere capsule rijders waarschuwen voor obstakels op hun weg.

Toch is het soms niet onprettig om in de hier en nu capsule te zitten. Je kunt er in (dag)dromen. Je kunt achteroverleunen en om je heen kijken. De capsule bestuurt zichzelf. Files zijn er nooit, want zelden zal je een afslag nemen of weer op een snelweg moeten invoegen. Je zweeft er mooi overheen. Als het toeval wil dat een andere capsule de weg van die van jou kruist, tja dan heb je dus een levenspartner gevonden. Toch kun je niet in elkaars capsule overstappen. Het hier en nu van jouw capsule hoeft niet samen te vallen met die van de ander. Vaak gaat het dan ook verkeerd met die levenspartner. Hij of zij verkiest dan toch om de weg van zijn of haar hier en nu capsule alleen te vervolgen.

Het vervelende van de hier en capsule is dat je wel jouw beginpunt weet, maar nooit jouw eindpunt. Je weet nu eenmaal niet waar je terecht zult komen of hoe jouw leven zal eindigen. Vanuit de hier en nu capsule is dat vrijwel onmogelijk. Tijd is een door onszelf verzonnen begrip. Tijd heeft altijd een referentie nodig. In de hier en nu capsule is tijd een gevoel. Het ouder worden mogelijk wijzer worden. Leren denken en beleven. Tijd is een ongrijpbaar begrip. De mens is een tijdig tijdloos wezen. Wij komen en gaan. Na ons zullen misschien nog vele beschavingen hun vorm krijgen.

De oppervlakte van de aarde is continue in beweging waarin wij uiteindelijk ook zullen gaan verdwijnen. Misschien zelfs zonder een spoor achter te laten voor de beschavingen die mogelijk na ons zullen gaan ontstaan, maar ook die zullen weer verdwijnen.

Het zou geweldig zijn als je jouw hier en nu capsule zou kunnen vertragen in de zin van sneller dan het licht te kunnen gaan. Het leven vanuit de hier en nu capsule voorbij zien flitsen, zoals in het boek “The Timemachine” van H. G. Wells. Zouden wij dat willen? Als mens ben je altijd nieuwsgierig naar dingen die buiten jouw bereik liggen. Het zien van het onbekende. Helaas zijn wij opgesloten, mogelijk voor altijd, in onze hier en nu capsule en zullen wij er nooit uit kunnen ontsnappen?

Ach, het nieuwe jaar nadert weer met rasse schreden en zullen wij voort moeten met onze capsule. Helaas kunnen wij niet anders. Ik wens al mijn lezers een heel goed en gezond Nieuwjaar met vele kunst successen!

Lees meer >> | 850 keer bekeken

Denken ...

... over de tijd die voorbij gaat. Denken over Nederland. Denken over jezelf. De tijden die veranderen en alles wat daarmee samenhangt. Soms denk ik wat gaat de tijd snel, maar dat kan niet. De tijd gaat altijd even snel, gezien vanuit het standpunt van de waarnemer. Gaat denken net zo snel als de tijd? Of gaat het denken sneller of langzamer. Heeft het denken een eigen ritme, niet beïnvloedt door de tijd. Soms wil ik denken over mijn denken, maar dat lukt natuurlijk niet. Als ik denk ben ik mij dan bewust van mijn bewustzijn?

Al hoewel wij nog steeds niet weten wat dat is: bewustzijn, is het toch wel interessant om daar over na te denken. Als ik mij niet bewust ben van mijn bewustzijn, bijvoorbeeld als ik droom, ben ik dan nog steeds aan het denken? Vreemd is wel als ik bij bewustzijn ben en ik bezig ben met een probleem, bijvoorbeeld: welke kleur ik nu weer moet gaan toepassen, gebeurd het mij vaak dat ik 's-nachts ineens tot een oplossing kom. Ik ben dan niet bij bewustzijn. Je zou dus concluderen dat bewustzijn en niet bewustzijn geen invloed heeft op het denken.

Is denken een mechanisme dat altijd doorgaat, ook als je niet bij bewustzijn bent? Of stopt het dan even. Is slapen iets anders dan bewusteloos zijn? Vandaar misschien dat woord: bewusteloos. Als wij met een mensenoog door de ogen van een dier zouden kunnen kijken, hoe zouden wij de wereld waarnemen? Zouden wij dan ook kunnen denken. Wat verstaan wij onder denken? Zijn dat een serie associaties, een serie beelden in het hoofd, een serie klanken en geuren? Wat doet een kunstenaar eigenlijk met zijn hersenen? Zo zie je het roept meer vragen op dan dat er antwoorden kunnen worden gegeven. Denken, er zijn misschien vele boeken over geschreven en misschien nog meer uitspraken over gedaan. Ik weet het niet. Terwijl ik aan het schrijven ben, denk ik dan? Of stel ik mij iets voor en tracht dat in woorden om te zetten? Een kunstenaar heeft misschien beelden in zijn hoofd en tracht die om te zetten in verbeelde vormen? 

Het denken en het bewustzijn zijn nog steeds onopgeloste raadselen van ons mens zijn (dier zijn?). Is een denkend mens beter of anders dan een instinctief dier (alsof dat wel waar is en weten wij dat ook niet) . Maar goed terwijl ik over deze blog denk en het zondagavond is en wij net mijn zoon vandaag hebben ondersteund met zijn nieuwe huis. Denk ik dat ik er maar mee stop. En u geachte lezer in gedachten achterlaat. Uzelf verbazend dat een mens zoveel onzin uit zijn gedachten kan halen ....

Ik groet u mijn denkende lezer!!

Lees meer >> | 942 keer bekeken

Science Fiction ...

... niet bestaande wetenschap. Toch is SF zeer goed voor het dromen over de toekomst. Dromen over hoe de mens zal leven en werken met geweldige hulpmiddelen en mogelijkheden die een gefantaseerde technologie ons zal kunnen gaan bieden en geven. De menselijke fantasie is in princiepe grenzeloos.

Lees meer >> | 780 keer bekeken

Artikel in De Telegraaf van 12 mei 2010 blz. 8

Lees meer >> | 799 keer bekeken

Blooming flowers ...

... de bloemen bloeien. De bladeren van de bomen en struiken ontspruiten aan de tak. Als dit deel van de aarde opbloeit, bloeien ook de mensen op. De zon maakt het leven lichter en dragelijker. Ook de kunstenaar is weer vol in actie. Ach, hij was dat natuurlijk al de gehele winter, maar toch. Alle verleden jaar afgesproken exposities komen naderbij en dat vergt veel voorbereiding, gesprekken en een juiste timing. Zoals op tijd zijn met de PR en de informatiestroom die daarmee samenhangt.

Als blijkt dat wij als mens toch geen vrije wil zouden kunnen bezitten, dan is dit alles al voor mij vastgelegd. De besluiten omdat dat alles mij op de hals te halen was dus 200 milliseconde eerder in mijn brein al besloten. Tja, bij dat alles rest mij alleen nog een eerbiedig zwijgen. Als kunstenaar bedenk je dus een mooi concept, maar in jouw hersenen is dat al besloten dat het zo zou moeten worden. Door sommige wetenschappers zijn wij al veroordeeld tot een robotachtig bestaan. Zo door geredeneerd is de mens eigenlijk geen creatief uniek wezen, hij is een ordinaire automaat. Wel is waar op biologische basis. Dus God is een gewoon een fabriek waar de mens aan het einde van een lopende band vanaf rolt al of niet met een leuk uiterlijk.

Mijn veertiende werk is af, dus volgens mijn plan moeten er nog zes volgen. Die twintig nieuwe werken komen straks in het MLB in de Witte de Withstraat in Amsterdam te hangen.

Een kunstenaar moet kunnen groeien en bloeien, hij moet zich gesterkt voelen door en met de cultuur waarin hij opgroeit. Zijn creativiteit moet vruchtbare grond krijgen, zodat hij relatief gezien zich zonder zorgen aan de 'kunst' kan wijden. Hij of zij is als een bloeiende bloem. Geen automatisme geen onontwarbare systematiek geen robotachtige door evolutie ontwikkelde samenhang. De worsteling met de materie de opwellende vreugde als het concept lukt. Soms doe ik dingen die ik niet van te voren bedacht heb. Zou dat die 200 milliseconden zijn? Soms kom ik tot resultaten waarvan ik later denk:"Dat zou ik zelf nooit zo hebben kunnen bedenken!" De hersenen zijn altijd bezig zij behoeven niet op te bloeien tot mooie bloemen of bladeren aan een tak. De hersenen ontwikkelen zich vanaf de conceptie tot onze dood.

Wat dat betreft is de mens als een bloem vanuit de knop tot het verwelken. Het terugkeren naar de basis van waaruit wij zijn ontstaan: moleculen. Daarvoor atomen en daarvoor misschien losse deeltjes die door allerlei krachten tijdens de ontwikkeling van het heelal zijn samengekomen en allerlei stoffen die daaruit ontstaan zijn. Zou het heelal ook een bloem zijn? Met een knop (de Big Bang) tot verwelken, het weer samen komen in een ontzettend dichte bal materie?

De lente doet je soms tot rare gedachten brengen. De kunstenaar en de lente .... blooming flowers.

De lezer zij gegroet.

Lees meer >> | 726 keer bekeken

Pale blue spot ...

... ik las een artikel over een satelliet die langzaam ons zonnestelsel verlaat. Hij kan ook terug kijken naar de aarde en zie een nauwelijks zichtbaar bleek blauw puntje ergens in het heelal is dan zichtbaar. Wij weten dat dat moeder aarde is. Buiten ons zonnestelsel en uit eindelijk aan de rand van ons melkwegstelsel, waarin wij met zon (ster) en al door zwerven is er niets, maar dan ook niets meer van te zien. Wij eenzaam en totaal onvindbaar in die enorme zee van zonnen (sterren).

Lees meer >> | 836 keer bekeken

Winter .....

.. de kale takken van de bomen wijzen willekeurig omhoog. Een blad reeds geheel bruin gekleurd klampt zich krampachtig aan een tak vast. Dat blad is als de mens, hij klampt zich krampachtig vast aan een leven van slapen, eten, werken en misschien gelukkig zijn op deze eenzame aardkloot. Winter brengt koude, maar ook straks weer nieuw leven dat in de knop wacht tot de zon weer voldoende warmte kan geven. Mijn tiende werk van de twintig ligt klaar om te ontstaan. Mijn expositie in de bieb van Buitenveldert is afgesproken.

Lees meer >> | 858 keer bekeken

Vernieuwen ...

... de mens is in staat zichzelf steeds maar te vernieuwen. Elke generatie probeert dat steeds opnieuw.Ook als er mensen om je heen wegvallen, zoals in mijn geval mijn, te jonge, schoonzoon. Een kunstenaar in hart en nieren en met een niet te stoppen creativiteit. In mijn ogen een groot kunstenaar die, helaas, het leven niet meer aan kon. Wij hebben hem begraven en het feit an sich zal nog lang in onze herinneringen naklinken. Het leven gaat door, het is altijd weer een open deur, maar toch. Mijn kind, mijn oudste dochter, met haar zoontje zullen dat hun hele leven met zich mee dragen. Als vader kun je alleen maar aan de zijlijn staan en hulp bieden waar mogelijk. Ook hier het al oude adagio: je kunt je kinderen niet beschermen!

Lees meer >> | 872 keer bekeken